„Kolej podziemna”
„Kolej podziemna”
Colson Whitehead
Warszawa: Wydawnictwo Albatros – 2017; tłumaczenie Rafał Lisowski
Colson Whitehead urodził się w Nowym Jorku. Dorastał na Manhattanie. Uczęszczał do Trinity School, a następnie uzyskał dyplom Harvardu w 1991. Prowadził zajęcia na wielu uniwersytetach, m.in. Pirnceton University i New York University. Jego powieść „Kolej podziemna. Czarna krew Ameryki” otrzymała National Book Award 2016 i Nagrodę Pulitzera w 2017 roku. Wiosną 2015 roku dołączył do redakcji The New York Times Magazine.
Tytułowa kolej podziemna to określenie stworzonej przez abolicjonistów sieci przerzutowej zbiegłych czarnych niewolników z południowych stanów Ameryki głównie na północ do Kanady, a także do Meksyku. Na ten skomplikowany system ucieczkowy składały się drogi, tunele, szlaki, bezpieczne kryjówki, przewodnicy, organizacje i społeczności. Nazewnictwo kolejowe tworzyło tajny kod, jakim posługiwali się uciekinierzy i abolicjoniści. Do sekretnego języka dochodził też system tajnych znaków graficznych.
Whitehead odsłania przed czytelnikami tajniki systemu przerzutowo ratunkowego dla zbiegłych niewolników, odtwarzając precyzyjnie misterną konstrukcję systemu i przerzutowe szlaki. Niezwykle wiarygodnie oddaje też opresję niewolniczego życia, codzienny znój, strach, pragnienie wydostania się na wolność.